SYMBOLE NA TWORZYWACH SZTUCZNYCH, CZYLI JAK ROZSZYFROWAĆ TOKSYCZNY PLASTIK
Symbole na tworzywach sztucznych należą do tej grupy oznaczeń, na które najmniej zwracamy uwagę. A to olbrzymi błąd! Biorąc pod uwagę to jak duże zagrożenie dla naszego zdrowia stanowi Bisefenol A (BPA), warto bliżej przyjrzeć się plastikowym opakowaniom. Konkretne oznaczenia są cenną informacją dla świadomego konsumenta, który chce trzymać się z dala od rakotwórczych plastików. Zatem sprawdźmy, jak rozszyfrować plastik.
Symbole na tworzywach sztucznych
W dzisiejszych czasach usunięcie plastiku z życia wydaje się nierealne.
I nie chodzi tu o opakowania produktów spożywczych, bo te wyeliminować o wiele łatwiej, ale o opakowania kosmetyków, zabawki, sprzęty elektroniczne, AGD, elementy w samochodach etc.
Dlatego, jeżeli czegoś nie da się całkowicie wyeliminować, to warto, chociaż zadbać o jego lepszą jakość.
Może zabrzmi to banalnie, ale tak – plastik plastikowi jest nierówny i na co dzień spotykamy się z jego lepszymi lub gorszymi wersjami.
Łatwo to rozpoznać właśnie przez umieszczane na tworzywach sztucznych symbole.
Są one takie same dla wszystkich typów tworzyw sztucznych, czyli przedstawiają trzy strzałki tworzące trójkąt, a w nim odpowiednią cyfrę, zaś pod trójkątem podpis – właściwe oznaczenie literowe.
Sprawdźmy, jakie informacje przekazują nam te konkretne symbole.
Rozszyfrowywanie plastiku
Prezentujemy opisy siedmiu najczęściej umieszczanych symboli w trójkącie na tworzywach sztucznych.
01 – PET – jest to jedno z najczęściej spotykanych oznaczeń na tworzywach sztucznych.
Mamy z nim do czynienia praktycznie codziennie, ponieważ są to przede wszystkim plastikowe butelki na napoje, wody butelkowane, naczynia jednorazowego użytku oraz różne włókna sztuczne, np. poliester i polar.
PET jest materiałem bardzo trwałym, ale też niestety i bardzo toksycznym dla ludzi i środowiska.
Jedna butelka PET rozkłada się nawet 100 lat!
Niemieccy naukowcy z Johann Wolfgang Goethe University dowiedli, że opakowania PET mogą być źródłem tzw. ksenoestrogenów – związków chemicznych, które działają podobnie jak estrogeny i zaburzają naszą gospodarkę hormonalną.
Co ważne, tego rodzaju opakowań NIE WOLNO:
- podgrzewać;
- wystawiać na światło słoneczne;
- ponownie wykorzystywać.
02 – HDPE
– jest to polietylen o bardzo dużej gęstości, zaliczany do jednych z bezpieczniejszych odmian plastiku.
Wykorzystuje się go głównie do produkcji butelek na mleko, toreb, zabawek, opakowań na detergenty, kontenerów na śmieci oraz rur.
Opakowania wykonane z HDPE uznaje się za ekologiczne, ponieważ nadają się do całkowitego recyklingu.
Są bezpieczne dla zdrowia, można przechowywać w nich żywność i nadają się do ponownego użytku (po umyciu letnią wodą z dodatkiem nieagresywnych detergentów).
03 – PVC – to polichlorek winylu to jeden z najbardziej szkodliwych dla środowiska i organizmu ludzkiego materiałów sztucznych.
O ile ograniczono jego używanie do produkcji opakowań żywności, to i tak wciąż jest obecny m.in. w ramach okiennych, foliach, pojemnikach na chemikalia, zabawkach, wykładzinach i płytkach podłogowych oraz w strzykawkach.
W procesie spalania PVC wydzielane są rakotwórcze dioksyny, które uważa się nawet za bardziej toksyczne od cyjanku potasu.
04 – LDPE – jest to polietylen o małej gęstości, uważany za stosunkowo bezpieczny, ale i tak mniej bezpieczny dla naszego zdrowia niż plastiki oznaczone numerami 2 i 5.
Powszechnie wykorzystywany jest np. do produkcji toreb na zakupy, jednorazowych naczyń, opakowań i folii do przechowywania żywności.
Tworzywa sztuczne oznaczone tym symbolem można powtórnie wykorzystywać, ale nie wolno ich podgrzewać.
05 – PP – to polipropylen, który uważany jest za jeden z bezpieczniejszych plastików dla naszego zdrowia.
Stosuje się go w produkcji zderzaków samochodowych i plastikowych elementów wykończenia wnętrz aut, pojemników do chłodziarek, kubków na jogurty, serki i margarynę, worków na sypką żywność oraz opakowań, w których sprzedaje się mięso, wędlinę lub sery.
Opakowania z tym symbolem mogą być przechowywane w zamrażarce, ale nie wolno ich podgrzewać do bardzo wysokich temperatur.
Chociaż powszechnie zakłada się, że tworzywa sztuczne oznaczone trójkątem z piątką są bezpieczne dla zdrowia, to i tak zaleca się zwracać uwagę na obecność w nich Bisfenolu A.
Opakowania w pełni bezpieczne i niewpływające toksycznie na kontakt z żywnością, powinny być dodatkowo oznakowane jako NO BPA / BPA Free, czyli niezawierające Bisfenolu A.
06 – PS – najpopularniejszą wersją tego tworzywa jest styropian, a wraz z nim wykonane z niego opakowania do dań i kawy na wynos.
Materiał ten wykorzystuje się również do produkcji zabawek i doniczek.
Należy unikać go jak ognia, ponieważ wydziela toksyny, które mogą uszkodzić układ nerwowy i działają rakotwórczo.
07 – INNE / OTHER – to wszystkie inne, trudne do jednoznacznej identyfikacji tworzywa sztuczne.
Takich opakowań nie należy ponownie wykorzystywać ani podgrzewać, ponieważ do tej grupy zaliczają się także plastiki, które nie powinny być wykorzystywane w produkcji opakowań na żywność.
Jedynie dodatkowa informacja o nieobecności BPA może nas uspokoić.
Pamiętajmy o tych oznaczeniach i starajmy się wybierać rozsądnie, a w miarę możliwości częściej korzystajmy ze szklanych i papierowych opakowań, naczyń itp., a plastikowe wykorzystujmy tylko w ostateczności.
*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.
https://www.youtube.com/watch?v=gmG1reQt1sI