PSYCHOPACI POŚRÓD NAS – JAK ROZPOZNAĆ OSOBOWOŚĆ PSYCHOPATYCZNĄ
Wiedzę o osobach psychopatycznych zwykle czerpiemy z filmów i książek. Często utożsamiamy psychopatę z szaleńcem, mordercą lub człowiekiem z tzw. marginesu społecznego. Tymczasem osobowości psychopatyczne potrafią świetnie funkcjonować w dzisiejszym świecie. Znajdziemy je wśród ludzi sukcesu i na wysokich stanowiskach. Za sprawą sprytu i czaru, osoby psychopatyczne mogą cieszyć się uznaniem oraz dużymi wpływami. Jeśli spotkasz jedną z nich na swojej drodze, lepiej miej się na baczności.
Czym cechuje się osoba psychopatyczna?
Osobowość psychopatyczna, zwana też antyspołeczną, jest najmniej zbadanym typem osobowości.
Psychopaci niezwykle rzadko goszczą w gabinetach terapeutycznych, a grupa osób psychopatycznych jest bardzo zróżnicowana.
Znajdziemy w niej zarówno słynnych seryjnych morderców z poważnymi chorobami psychicznymi, jak i ludzi, którzy doskonale wtopili się w społeczeństwo, nie wzbudzając podejrzeń swoim zachowaniem.
Chociaż trudno o stworzenie uniwersalnej charakterystyki osób psychopatycznych, można wskazać kilka cech, pomocnych w ich identyfikacji:
- Zwiększone poszukiwanie wrażeń
Badania naukowe potwierdzają, że osoby psychopatyczne mają podwyższony próg podniecenia.
Aby poczuć się dobrze, psychopaci muszą poszukiwać bardzo silnych bodźców.
Piękna muzyka, widok przyrody czy bliskość emocjonalna – dla osób psychopatycznych to nie wystarcza.
Ich pragnienie może być zaspokojone przez intensywne wrażenia, co często wiąże się z podejmowaniem zachowań ryzykownych.
- Nieumiejętność wyrażania emocji
Skala emocji, jakiej doświadczają ludzie psychopatyczni, jest niezwykle uboga.
Są oni w stanie odczuć emocje wyłącznie w ich skrajnych postaciach: jako euforyczne szczęście lub ślepą furię.
Subtelne przeżycia psychiczne, w tym empatia, są poza ich zasięgiem, dlatego na zewnątrz osoby psychopatyczne sprawiają wrażenie niedostępnych, zimnych, oschłych, a nawet bezdusznych.
- Potrzeba władzy
Dążenie do władzy jest tym, co przyświeca osobom psychopatycznym.
Zdaniem terapeutów, władza pozwala psychopatom ukryć ich własny wstyd, a często także różne dewiacje seksualne.
Aby ją osiągnąć, osoby psychopatyczne nie wahają się wykorzystywać innych ludzi, którzy mają dla nich wyłącznie wartość użytkową.
Przechwalanie się, intrygi, kłamstwa, uwodzenie oraz innego rodzaju manipulacje to podstawowa broń psychopaty, dzięki której umacnia on swoją pozycję i osiąga zamierzony cel.
- Unikanie osobistej odpowiedzialności
Jednym z kryteriów rozpoznania osobowości psychopatycznej jest tendencja do minimalizowania własnej odpowiedzialności.
Psychopaci, którzy dopuścili się przestępstwa, zrzucają winę na ofiarę i okoliczności lub bagatelizują swój czyn i jego konsekwencje.
- Prymitywna zawiść
Osoby psychopatyczne, które nie potrafią doświadczać miłości i radości, noszą w sobie zawiść – jedną z najbardziej destrukcyjnych emocji.
Wyśmiewają lub niszczą to, czego same nie posiadają, a czego skrycie pragną.
Psychopaci mogą więc jawnie drwić z uczuciowości i bliskości, uważając je za słabość, podczas gdy na poziomie nieświadomym zmagają się z zazdrością, która niejednokrotnie popycha ich do agresji i przemocy.
Jak radzić sobie z osobą psychopatyczną?
Bycie w relacji z osobą psychopatyczną jest niezwykle trudne, zwłaszcza jeśli jest to relacja bliska.
Aby lepiej zrozumieć ten typ osobowości, warto mieć świadomość, w jaki sposób został on ukształtowany.
W wielu przypadkach dzieciństwo ludzi antyspołecznych było okresem chaosu, braku bezpieczeństwa, a także przemocy fizycznej i psychicznej.
W takich warunkach trudno o prawidłowy rozwój emocjonalno-społeczny.
Jeśli przyjmiemy, że osoby psychopatyczne nie potrafią kochać, bo same nigdy nie zaznały miłości i bezpieczeństwa, to naturalnie rodzi się w stosunku do nich współczucie.
Nie zmienia to jednak faktu, że obcowanie z tego typu ludźmi jest nie lada wyzwaniem.
Terapeuci wskazują kilka istotnych cech, które ułatwiają kontakt z pacjentami psychopatycznymi.
Do takich cech zaliczyć można m.in. bezkompromisowość, całkowitą szczerość, siłę psychiczną, a nawet obojętność.
Aby porozumieć się z osobą psychopatyczną, powinniśmy pokazać, że zasługujemy na szacunek i nie damy się wykorzystać.
Osobowości psychopatyczne to nie tylko bohaterowie filmów i książek.
Możemy spotkać je również w naszym życiu zawodowym, jak i prywatnym.
Wiedza na temat zagrywek stosowanych przez osoby psychopatyczne może uchronić nas przed staniem się ich ofiarą.
Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij TUTAJ
*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.