PŁYTKA PAZNOKCIA – LUSTRO PROBLEMÓW ZDROWOTNYCH
Płytka paznokcia i pojawiające się na niej zmiany mogą świadczyć o problemach zdrowotnych lub wskazywać na nieprawidłowości dietetyczne oraz pielęgnacyjne. Różowe i gładkie paznokcie są oznaką zdrowej płytki, natomiast wszelkie sygnały odmienności w jej wyglądzie, kształcie, strukturze lub kolorze zawsze powinny wzbudzać naszą czujność. Na co należy zwracać uwagę?
Zmiany w kolorze płytki paznokcia
Delikatny róż – taki kolor oznacza zdrową, niedającą sygnałów do niepokoju płytkę paznokcia. Wszelkie przebarwienia i pojawiające się zmiany w jej barwie dają sygnał, że nie wszystko jest w porządku.
Białe przebarwienia:
- Biała barwa obejmująca całą płytkę paznokcia, czyli tzw. jaśnienie płytki może być związane chorobą nowotworową, łuszczycą, niewydolnością serca lub nerek.
- Białe, drobne punkty (bielactwo punktowe) jest zazwyczaj oznaką mikrourazów.
- Blada płytka paznokcia lub jej blednięcie po naciśnięciu może być objawem niedoboru żelaza i anemii.
- Charakterystyczne białe plamki, „wykwity” na wszystkich lub większości paznokci zwiastują brak cynku, żelaza lub wapnia w organizmie.
Żółte przebarwienia:
- Pojawiają się u nałogowych palaczy – zwykle dotyczą palca wskazującego i środkowego.
- Mogą być spowodowane przyjmowaniem niektórych leków, np. beta-karotenu lub tetracykliny.
- Sygnalizują choroby takie jak grzybica, żółtaczka typu A lub B oraz łuszczyca.
- U kobiet tego rodzaju przebarwienia pojawiają się często podczas malowania paznokci czerwonym lakierem bez użycia bazy (lakieru podkładowego).
Szaroniebieskie przebarwienia:
- Występują bardzo rzadko i są zwykle skutkiem zatrucia np. srebrem lub efektem ubocznym stosowania niektórych leków np. przeciwmalarycznych.
- Mogą pojawić się u osób chorujących na zaburzenia krążenia obwodowego albo zaburzenia metabolizmu miedzi.
Zielone przebarwienia:
- Świadczą o zakażeniu bakteryjnym, które powstaje najczęściej przy długotrwałym kontakcie z detergentami, podczas wycinania skórek lub przy grzybicy paznokci.
Brązowe przebarwienia:
- Najczęściej są objawem przyjmowania niektórych leków (np. nadmanganianu potasu).
- Mogą zwiastować choroby tarczycy.
- Pojawiają się także u osób nadużywających nikotyny oraz stosujących nieprawidłowo zbilansowaną dietę, która prowadzi do niedożywienia.
Czarne przebarwienia:
- Powstają na skutek silnego urazu (objaw krwiaka podpaznokciowego) i przesuwają się wraz ze wzrostem płytki paznokcia.
- Stałe, czarne zabarwienie na jednym paznokciu może świadczyć o odmianie czerniaka (groźnej chorobie nowotworowej).
Płytka paznokcia i zmiany w jej kształcie
Obserwując paznokcie, należy również zwrócić uwagę na ich kształt.
Paznokcie rulonowe:
- Ich płytka jest pogrubiona, wolne brzegi tworzą rulonik, a pod paznokciem gromadzi się masa rogowa.
- Zwykle są objawem choroby genetycznej, której efektem jest nadmierne rogowacenie skóry stóp i rąk.
Paznokcie szponiaste:
- Przypominają szpony – płytka paznokcia jest wyraźnie pogrubiona, wydłużona i wygięta, a jej kolor zabarwia się na żółto.
- Mogą świadczyć o zaburzeniach krążenia obwodowego lub powstać na skutek urazu.
- U stóp to także sygnał noszenia zbyt ciasnych butów.
Paznokcie uwypuklone (zegarkowe, pałeczkowate):
- Płytka paznokcia jest wyraźnie zaokrąglona, wypukła i poszerzona w górnej części.
- Zwiastują choroby niewydolność krążenia, niektóre wady serca, zaburzenia ze strony układu pokarmowego lub przewlekłe choroby płuc.
Paznokcie wklęsłe (łyżeczkowane):
- Kształtem przypominają łyżeczkę – są wklęsłe w dolnej i środkowej części, a u góry wywijają się w charakterystyczny sposób.
- Zazwyczaj są sygnałem niedokrwistości, zaburzeń hormonalnych lub braku żelaza w diecie.
Zmiany w strukturze płytki paznokcia
Dużo informacji o stanie zdrowia dostarcza także sama powierzchnia płytki paznokcia. Zaniepokoić powinny pojawiające się na niej takie zmiany jak:
Bruzdy:
- Poprzeczne – pojawiają się w przebiegu ostrych chorób zakaźnych, chorób układów pokarmowego, dolegliwościach neurologicznych, przy niedożywieniu, u osób poddawanych chemioterapii, a także w wyniku urazów macierzy paznokcia (np. podczas wykonywania manikiuru).
- Pionowe (w postaci prążków) – zwykle towarzyszą upływowi lat i pogłębiają się wraz
z wiekiem. Oprócz tego mogą być również oznaką zaburzeń hormonalnych, osteoporozy lub kłopotów z układem krążenia.
Matowienie płytki:
- Najczęściej wynika z uwarunkowań genetycznych lub długotrwałego kontaktu z silnymi detergentami.
- Matowa płytka paznokcia wraz z żółtymi lub brązowymi przebarwieniami pojawia się często u osób chorujących na cukrzycę.
Wgłębienia płytki:
liczne, punktowe wgłębienia, które sprawiają, że paznokieć zaczyna przypominać naparstek, towarzyszą chorobom dermatologicznym takim jak łuszczyca lub łysienie plackowate.
Pogrubienia płytki: nienaturalnie grupa struktura płytki paznokcia może być spowodowana grzybicą, liszajem lub łuszczycą.
Łamliwość, rozdwajanie się i kruchość:
- Pojawia się przy niedoczynności tarczycy.
- Może być efektem nieprawidłowej pielęgnacji m.in. stosowania zmywaczy do paznokci
z acetonem lub nieodpowiedniej techniki używania pilnika. - Oznacza niedobór składników mineralnych (najczęściej magnezu, wapnia i krzemu) oraz witaminy E i z grupy B.
Szczegółowa obserwacja płytki paznokcia i na jej podstawie rozpoznawanie chorób, czyli onychodiagnostyka znana i stosowana była już w czasach Hipokratesa.
Dziś wnikliwa analiza zmian pojawiających się na paznokciach również może dostarczyć wielu cennych, niekiedy ratujących zdrowie informacji.
P.S. Informacje są prywatnymi opiniami i poglądami. Nie są pisane przez lekarza. Nie są one fachową opinią, ani poradą medyczną. Nie mogą zastąpić opinii i wiedzy pracownika służby zdrowia, np lekarza. Wszelkie rady które są na mojej stronie, stosujesz wyłącznie na własną odpowiedzialność.