Błędy lekarskie to sprawy najczęściej zamiatane pod dywan. Pewne jest jednak to, że raz popełniony błąd może zrujnować życie – zarówno poszkodowanego, jak i samego przedstawiciela służby zdrowia. Według danych amerykańskiego Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej w USA z powodu błędów lekarskich rocznie umiera około 98 tysięcy pacjentów. Polskie statystyki donoszą o ponad 20 tysiącach zgonów.

Primum non nocere

Po pierwsze nie szkodzić

(łac. primum non nocere) – tak brzmi naczelna zasada etyczna w medycynie.

Niestety coraz częściej słyszy się o błędach lekarskich popełnianych w świecie medycyny.

Błąd lekarski zwany również błędem medycznym to każde postępowanie sprzeczne z powszechnie przyjętą wiedzą i zasadami praktyki lekarskiej.

Sąd Najwyższy orzekł, iż błędem w sztuce lekarskiej jest czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medyczną w zakresie dla lekarza dostępnym.

Do błędów lekarskich zalicza się także uszkodzenia ciała spowodowane zabiegami leczniczymi.

Najogólniej błędem medycznym określamy: nieumyślne działanie, zaniedbanie lub zaniechanie lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej lub osoby wykonującej inny zawód medyczny, które powodują powstanie szkody u pacjenta.

Błędy lekarskie – rodzaje i przyczyny

W nomenklaturze sądowej wyróżnia się pięć rodzajów błędów lekarskich.

Należą do nich:

• Błędy diagnostyczne – polegające na postawieniu niewłaściwej diagnozy i niewłaściwym rozpoznaniu choroby u pacjenta, np. nierozpoznanie zawału mięśnia sercowego.
• Błędy terapeutyczne – wybranie złej metody lub niewłaściwej drogi leczenia, błędy
w leczeniu i operacjach, np. zalecenie operacji mózgu pacjentce, której stan tego nie wymagał.
• Błędy techniczne – powstałe w czasie różnych zabiegów chirurgicznych błędy wynikające
z nieprawidłowego postępowania osób w nich uczestniczących, np. pomyłka w dawkowaniu leków usypiających przez anestezjologa.
• Błędy rokowania – niewłaściwa prognoza dotycząca stanu zdrowia pacjenta, np. na temat czasowej, a nie trwałej niezdolności do pracy.
• Błąd informacyjny – niewypełnienie obowiązku „udzielenia pacjentowi lub jego ustawowemu przedstawicielowi przystępnej informacji o jego stanie zdrowia”.

Do najczęstszych przyczyn powstawania błędów lekarskich zalicza się:

• brak aktualnej wiedzy;
• nieznajomość powszechnie przyjętych zasad praktyki lekarskiej;
• niewłaściwe postawienie diagnozy – złe przyporządkowanie objawów do określonego przypadku;
• przeoczenie objawów schorzenia;
• niedbałe wykonywanie swoich obowiązków;
• infekcje szpitalne;
• brak monitorowania stanu pacjenta po zabiegu;
• nieprawidłowe leczenie lub przeprowadzenie operacji;
• nieprawidłowe odczytanie recepty i sprzedanie złego leku w aptece;
• błędne wyniki analiz krwi lub innych badań;
• pomylenie dawki lekarstwa.

Gdy medycyna zabija

Co roku w Stanach Zjednoczonych umiera około 2,53 mln ludzi.

Spośród wszystkich przyczyn zgonów, prawie 10% stanowią niepożądane działania leków oraz błędy lekarskie, które plasują się razem na trzecim miejscu wśród najczęstszych przyczyn śmierci, zaraz po chorobach serca (1. miejsce) i raku (2. miejsce).

W Polsce każdego roku w wyniku błędu lekarskiego umiera do 23 tysięcy osób.

Do najczęstszych zaniedbań w naszym kraju dochodzi podczas przyjęć na SOR-ze, porodów (zwłaszcza przy zbyt późno wykonanym cesarskim cięciu i w wyniku pozostawienia resztek poporodowych w jamie macicy), podczas nieprawidłowo przeprowadzonej operacji oraz w czasie zaniedbań w sterylizacji sprzętu (zakażenia wewnątrzszpitalne).

Coraz częściej polscy pacjenci zgłaszają także uszczerbki na zdrowiu spowodowane niewłaściwie wykonanym zabiegiem z zakresu ortopedii, głównie podczas składania kończyn górnych i dolnych.

Walka z wiatrakami

Podczas gdy w Stanach Zjednoczonych wypłaca się rocznie prawie 30 mld dolarów odszkodowań za błędy lekarskie, w Polsce kwoty te są … śmieszne.

Przykładowo za błąd lekarski podczas operacji polegający na zaniedbaniu i zaszyciu w brzuchu pacjenta chusty lekarskiej przyznano odszkodowanie w wysokości 50 tys. zł, a w USA za ten sam błąd prawie 2 mln dolarów.

Podobnie jest ze statystykami dotyczącymi samego rejestrowania skarg i wyroków uznających błędy.

Na 9,5 tysiąca zarejestrowanych skarg dotyczących błędów lekarskich popełnionych w Szwecji, 4,5 tysiąca osobom przyznawane jest odszkodowanie.

Natomiast na ok. 20-30 tysięcy zgłoszonych błędów medycznych w Polsce, tylko 200-300 wyroków kończy się sukcesem i uznaniem błędu.

Informacje o tym, że wiele procesów jest rozstrzyganych na korzyść szpitali, zniechęcają poszkodowanych pacjentów do działania.

Jednak jedno jest pewne – o swoje zdrowie, prawdę i zadośćuczynienie warto walczyć do samego końca.

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.

https://www.youtube.com/watch?v=DlsIgjUducI